Watertekort
Droogte kan zorgen voor verschillende problemen. Op 1 april begint in ons land het droogteseizoen. Rond die tijd stijgen de watertemperaturen en gaan de bomen en planten weer bloeien. De vraag naar water en daarmee de kans op watertekorten neemt dan toe. Dit kan zorgen voor problemen voor de drinkwatervoorziening, de landbouw, industrie en de natuur.Voldoende drinkwater
Hoe zorgen we er voor dat we ook tijdens droge periodes voldoende drinkwater houden, voor nu en later? Dat kan door samen zuinig te zijn op water.
Op de website van Vitens kun je zien in welke regio's er bij aanhoudende warmte mogelijk uitdagingen kunnen ontstaan in de watertoevoer. Bijvoorbeeld een lagere waterdruk of bruin water. Dit is niet schadelijk voor de gezondheid, dus je kunt het gewoon drinken.
Help je mee?
Als het lange tijd droog en warm is, is het verstandig om niet-noodzakelijk waterverbruik te beperken. Dat kan door:
- Niet de tuin te sproeien;
- Korter te douchen;
- Niet de auto te wassen;
- Met de hand af te wassen en niet de vaatwasser of wasmachine aan te zetten;
- Geen zwembadjes te vullen.
Oppervlaktewater
In droge perioden proberen we de Friese meren, kanalen, vaarten en sloten zo goed mogelijk van water te voorzien. Dit doen we in Fryslân door zoet water in te laten vanuit het IJsselmeer naar de Friese meren en kanalen (de Friese boezem). Vanuit de Friese boezem verdeelt Wetterskip Fryslân het water vervolgens naar de vaarten en sloten in polders, natuurgebieden, dorpen en steden.
Voldoende oppervlaktewater is belangrijk voor de groei van gewassen, bomen en platen. En voor een goede waterkwaliteit voor waterplanten, vissen en andere waterdieren in de vaarten en sloten. Een goede waterstand is ook belangrijk voor de kwaliteit van dijken en oevers (waterkeringen) die het water tegenhouden. Deze moeten voldoende vochtig blijven, om droogtescheuren te voorkomen.
Watertekort
Als het niet alleen droog, maar ook warm en zonnig is, verdampt er ook heel veel water. Het kan voorkomen dat meer water uit de poldervaarten en -sloten verdwijnt, dan we vanuit de Friese boezem kunnen aanvoeren. Om water te sparen kan Wetterskip Fryslân een beregeningsverbod instellen. Bijvoorbeeld dat gras niet meer beregend mag worden met slootwater.
IJsselmeer
Het IJsselmeer is het grootste zoetwaterbekken van Nederland. Bij langdurige droogte kan de beschikbaarheid van voldoende IJsselmeerwater in gevaar komen. Het Rijk kan dan bepalen dat Wetterskip Fryslân minder water mag inlaten uit het IJsselmeer dan normaal. Het beschikbare water wordt dan over de waterschappen verdeeld.
Landbouw
Voor de landbouw is voldoende water belangrijk voor het beregenen van vaak kostbare gewassen. Als het niet alleen droog, maar ook warm en zonnig is, verdampt er veel water. Het kan voorkomen dat meer water uit de poldervaarten en -sloten verdwijnt, dan we vanuit de Friese boezem kunnen aanvoeren. Wetterskip Fryslân kan dan een beregeningsverbod instellen. Bijvoorbeeld dat gras niet meer beregend mag worden met slootwater. Of dat boeren bepaalde gewassen alleen ’s nachts mogen beregenen als de verdamping laag is.
Wegen en dijken
Een goede waterstand is belangrijk voor de kwaliteit van dijken en oevers (waterkeringen) die het water tegenhouden. Deze moeten voldoende vochtig blijven, om droogtescheuren te voorkomen. Wetterskip Fryslân inspecteert keringen op droogtescheuren en repareert deze zo nodig met klei. Bij watertekorten gaat veiligheid voor alles. Het op peil houden van de Friese meren en kanalen, gaat daarom bijvoorbeeld voor het beregenen van gewassen. Door de droogte kunnen wegen gaan verzakken en scheuren. Dit wordt aangepakt door de gemeenten, de provincie en Rijkswaterstaat.
Grondwater
Grondwater is water dat in de ondergrond is opgeslagen. In Fryslân wordt grondwater gebruikt om drinkwater te winnen. Maar ook land- en tuinbouw en natuur gebruiken grondwater om percelen te besproeien. Door langdurige droogte daalt de grondwaterstand. Wetterskip Fryslân kan dan een tijdelijk verbod instellen op het gebruik van grondwater voor beregening.
Om de grondwaterstanden weer te verhogen, is vooral veel regen nodig. Wetterskip Fryslân kan dit niet of nauwelijks beïnvloeden met water uit sloten en vaarten.
Friese waterstanden
Op deze kaart kun je de actuele grondwaterstand ten opzichte van NAP in Fryslân vinden.
Op deze kaart kun je de gemiddelde boezemwaterstand en neerslag in Fryslân bekijken.