Ga naar de inhoud

Veilig schaatsen op natuurijs

Zodra het begint de vriezen slaat de schaatskoorts toe. Wil je weten hoe & waar je veilig het ijs op kunt, en wat je moet doen als jij of iemand anders door het ijs zakt? Op deze pagina lees je daar meer over.

Veilig het ijs op

Veilig schaatsen is vooral je eigen verantwoordelijkheid. Daar kun je op een eenvoudige manier voor zorgen:

Veilig ijs en sneeuwijs
Wat is nu eigenlijk veilig ijs? En wat is sneeuwijs precies? IJsmeester Sietse Kroes van de Friesche IJsbond legt het in deze video uit (interview van Nu.nl, 11 februari 2021). Wist je trouwens dat als de IJsbond het ijs aan het vegen is, dat dat niet meteen betekent dat je er ook al veilig op kunt schaatsen? Vaak wordt het ijs juist geveegd omdat het nog te dun is; door het vegen groeit het ijs sneller. Handig om te weten!

 

Wat moet ik doen als ik door het ijs zak?

  • Zoek naar een afwijkende kleur in het ijs: een donkerdere of juist lichtere plek. Daar kun je het water weer uit.
  • Blijf rustig en let op je ademhaling. Door de kou krijg je een schok, dat heeft effect op je ademhaling. Probeer eerst je ademhaling onder controle te krijgen. Paniek kost veel energie, dus blijf rustig.
  • Heb je priemen bij je? Draai je dan op je buik en zoek naar plekken waar het ijs sterk is. Zet je priemen daar in het ijs en trek jezelf voorzichtig uit het water.
  • Heb je geen priemen bij je? Draai jezelf dan op je rug. Zet jezelf af tegen de rand van het wak en rol het ijs op.
  • Ga als je uit het water bent niet meteen staan, want dan komt al je gewicht op dezelfde plek en kun je gelijk weer door het ijs zakken. Rol van het wak vandaan. Dat gaat het beste tijgerend of rollend.
  • Trek zo snel mogelijk droge kleren aan als je weer op de kant bent en zoek een warme plek om je op te warmen.

Wat kan ik doen als iemand anders door het ijs zakt?

  • Ga zelf niet het ijs op. Dat is juist gevaarlijk; je loopt het risico dat je er zelf ook doorheen zakt.
  • Bel 112. Hulpverleners hebben speciale middelen waarmee ze makkelijk over het ijs kunnen en hun gewicht verdelen.
  • Probeer het slachtoffer naar de kant te trekken met een stok of een stuk touw. Zorg daarbij ook steeds voor je eigen veiligheid.
  • Is het slachtoffer op de kant? Zorg dan dat hij/zij niet onderkoeld raakt. Trek het slachtoffer zo snel mogelijk droge kleding aan en breng hem/haar naar een warme plek om op te warmen.

 

Samen werken aan mooi en veilig ijs

De Friesche IJsbond, de Friese gemeenten, Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân doen er samen alles aan om schaatsen op natuurijs mogelijk te maken; Veiligheidsregio Fryslân adviseert hen daarbij. Zo werken we samen aan mooi en veilig ijs!

  • De 22 ijswegencentrales van de Friesche IJsbond controleren het ijs op dikte en betrouwbaarheid, maar zorgen er ook voor dat het ijs sneeuwvrij blijft, zetten banen uit, plaatsen wegwijzers op het ijs en zetten wakken en gevaarlijke plekken af.
  • De Friese gemeenten zorgen o.a. voor de orde en veiligheid op het ijs en voor vergunningen (en de juiste naleving daarvan) voor evenementen op het ijs. Voor het verlenen van een vergunning gebruiken de gemeenten o.a. het advies van de ijswegencentrale over de betrouwbaarheid van het ijs.
  • Wetterskip Fryslân kan bij vorst de gemalen stilzetten, zodat het water tot rust komt en het ijs sneller kan groeien.
  • Provincie Fryslân kan een vaarverbod instellen.

Elfstedentocht

Giet it oan of niet? Elke jaar wordt de Elfstedentocht volledig voorbereid, zodat de schaatstocht binnen 48 uur kan worden georganiseerd – mits er genoeg ijs ligt, natuurlijk. De Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden is verantwoordelijk voor de organisatie van de Elfstedentocht. De Vereniging is verantwoordelijk voor alles op het ijs en alles dat betrekking heeft op de deelnemers aan de tocht.

Maar bij een Elfstedentocht komt natuurlijk meer kijken dan alleen dat wat op het ijs plaatsvindt. Denk alleen maar aan de duizenden bezoekers die naar Fryslân komen tijdens een tocht. Veiligheidsregio Fryslân is samen met o.a. de hulpdiensten, gemeenten, vervoersorganisaties, provincie Fryslân en Rijkswaterstaat verantwoordelijk voor alles wat niet op het ijs plaatsvindt. Denk dan bijvoorbeeld aan het vervoer van de bezoekers en het in goede banen leiden van het publiek in de steden.

De Elfstedentocht