Landelijke Regeling Dienstongevallen

De Landelijke regeling is een gezamenlijk initiatief van alle veiligheidsregio's in Nederland. Deze regeling biedt een uniforme voorziening voor medewerkers die te maken krijgen met een dienstongeval, maar kan in sommige gevallen ook een maatwerkoplossing voor de veiligheidsregio’s zijn. Meer informatie over de specifieke inhoud van de regeling volgt in januari. 

De Landelijke regeling is tot stand gekomen omdat veiligheidsregio's invulling willen geven aan goed werkgeverschap na dienstongevallen. Voorheen was de verzekering en de verzekerbaarheid leidend. Dit betekende dat het standpunt van de verzekeraar feitelijk het standpunt van de werkgever vormde. Ook was de mate van verzekerbaarheid bepalend voor de aanspraken van de medewerker. Dit werd als onwenselijk gezien door zowel werknemers als werkgevers.

De behoefte aan uniformiteit bij de totstandkoming van de Landelijke regeling is leidend. Dit betekent een regeling die van toepassing is op alle medewerkers van veiligheidsregio's in Nederland die vallen onder de CAR(-UWO) Veiligheidsregio’s vallen. Een gezamenlijke aanpak is onder meer van belang, omdat dit onderwerp complex is terwijl het onderwerp voor iedere medewerker goed geregeld moet zijn. 

De oude verzekeringsoplossing draaide vooral om financiële compensatie na een ongeval. Met de nieuwe regeling verschuift de focus naar goed werkgeverschap en het voorkomen van ongevallen. Niet alleen de financiële afwikkeling van schade is van belang. Ook aandacht voor de getroffen medewerker is van belang voor een goede afhandeling als ook het leren van ongevallen.

Dit betekent dat de nadruk ligt op preventie en risicobeheer in plaats van alleen reageren op incidenten. De regeling stimuleert proactieve maatregelen om dienstongevallen te verminderen en medewerkers veiliger te houden.

De verwachting is dat de Landelijke regeling ingaat op 1 januari 2024. Vanaf dat moment verwachten we meer te kunnen delen over de inhoud van de Landelijke regeling.

De Landelijke regeling geldt voor alle medewerkers die onder de CAR(-UWO) Veiligheidsregio’s vallen. Er kunnen per veiligheidsregio uitzonderingen zijn. Dit is afhankelijk van werkgeversafspraken. Informeer hiervoor bij je eigen werkgever.

De Commissie Dienstongevallen is een commissie die de veiligheidsregio's ondersteunt bij de toepassing van de Landelijke regeling. De commissie kan het advies van het Expertisebureau Risicobeheer tegen het licht houden en de betrokkenen horen. In de Commissie Dienstongevallen neemt een leidinggevende van de veiligheidsregio's plaats evenals een arbo-deskundige en een secretaris/juridisch adviseur. In sommige gevallen kan ook het Waarborgfonds een beroep doen op de Commissie Dienstongevallen om te beoordelen of terecht een beroep wordt gedaan op het fonds.

Het Expertisebureau Risicobeheer heeft de Landelijke regeling samen met de veiligheidsregio's opgesteld en ondersteunt de veiligheidsregio's bij de uitvoering en financiering van de Landelijke regeling. Zo zorgt het Expertisebureau Risicobeheer voor het inkopen van een ongevallenverzekering, de oprichting van het Waarborgfonds veiligheidsregio’s en het inkopen van de medische dienst ter beoordeling van het letsel. 

Ook zorgt het Expertisebureau Risicobeheer bijvoorbeeld voor de ondersteuning van de Commissie Dienstongevallen. Deze commissie kan worden ingezet bij complexe zaken. 

Het Expertisebureau Risicobeheer is verder aanspreekpunt voor de werkgevers/veiligheidsregio’s als het gaat om vragen over de Landelijke regeling, schadeafhandeling, risicobeheer en risicofinanciering.

In de Landelijke regeling wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen veiligheidsregio’s. Dat betekent dat alle medewerkers van alle veiligheidsregio’s gelijk behandeld worden als ze te maken krijgen met een dienstongeval. Nu is dat per veiligheidsregio soms verschillend. Wij vinden het belangrijk dat iedereen recht heeft op dezelfde regelingen en dekkingen.

Een dienstongeval is een ongeval dat gerelateerd is aan je dienst, dus je werk. Het ongeval hangt dan samen met “de aard van de opgedragen werkzaamheden of de bijzondere omstandigheden waarin deze werkzaamheden moesten worden verricht”. Eenvoudig gezegd: een ongeval is een dienstongeval als er een verband is tussen het ontstaan van lichamelijke (fysiek) letsel en het werk.

De letterlijke definitie uit de Landelijke regeling luidt:
Dienstongeval: een ongeval dat in overwegende mate verband houdt met de aard van de aan Betrokkene opgedragen werkzaamheden of de bijzondere omstandigheden waarin deze werkzaamheden moesten worden verricht, tenzij het ongeval aan de schuld of nalatigheid van Betrokkene is te wijten.

Een ‘dienstongeval, tenzij’ betekent dat we er in de Landelijke regeling vanuit gaan dat als er iets voorvalt tijdens een repressieve activiteit en jij daar schade door hebt, dit in principe wordt aangemerkt als een dienstongeval. Met ‘tenzij’ wordt bedoeld dat als er sprake is van grove nalatigheid of schuld er mogelijk geen sprake is van een dienstongeval is. Het maken van fouten of het maken van een verkeerde inschatting valt daar niet onder. Het gaat dus echt om een uitzondering.

Bijvoorbeeld: deelnemen aan een uitruk terwijl je alcohol hebt gedronken. Hier geldt dus ook duidelijk een eigen verantwoordelijkheid. Het verschil is dat het uitgangspunt omdraait ten opzichte van de huidige situatie waarin er vaak wordt gehandeld vanuit het perspectief van “géén dienstongeval, tenzij’’ je aan alle elementen van de ongevalsdefinitie voldoet’.

Onder repressieve activiteiten, zoals bedoeld in de Landelijke regeling, vallen activiteiten in het kader van opleiding, oefening, keuring of opkomst/uitruk als ook bijvoorbeeld een open dag.

De Landelijke regeling is primair bedoeld voor medewerkers met een aanstelling bij de veiligheidsregio. Dat is iedereen die valt onder de CAR(-UWO) Veiligheidsregio’s.
 In de meeste veiligheidsregio’s valt daaronder:

• Brandweer (vrijwilligers en beroeps)
• Crisisbeheersing
• GHOR

Ook kantoorpersoneel (ambtelijke personeel) valt onder de Landelijke regeling.

Uitgebreide informatie vind je in de informatiebrochure.

De belangrijkste verandering is dat er in de Landelijke regeling duidelijk is vastgelegd welke schade en tot welk bedrag jij en/of je hoofdwerkgever of jij als zelfstandige in aanmerking komt. Deze aanspraken gelden in alle veiligheidsregio’s. Op een aantal belangrijke onderdelen zijn de aanspraken verruimd ten opzichte van de situatie vóór 2024. Ook zijn er nieuwe aanspraken toegevoegd. Om de aanspraken betaalbaar te houden zijn enkele aanspraken beëindigd.

Benieuwd naar deze aanspraken? Bekijk dan de informatiebrochure.

Je bent met de Landelijke regeling gedekt voor lichamelijk (fysiek) letsel als gevolg van een dienstongeval. Ook kan het zijn dat je gecompenseerd wordt voor eventuele arbeidsongeschiktheid als je bijvoorbeeld ook als zelfstandige elders werkt. Bekijk de informatiebrochure voor meer informatie over wat gedekt is onder deze regeling.

Een aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering is belangrijk, omdat je schade kunt oplopen die niet volledig wordt gedekt door de Landelijke regeling. Daar hebben wij een specifiek aanbod voor. Of dit voor jou ook geldt en welke verzekering dan precies bij je past, hangt af van jouw specifieke situatie. Meer informatie hierover volgt nog.

Met ‘aanspraken’ bedoelen we welke schade jij kan verhalen in het geval van een dienstongeval. Bijvoorbeeld een vergoeding van medische kosten.

Als je te maken hebt met een dienstongeval, neem je contact op met je leidinggevende. Deze kan jou helpen bij de afhandeling.

Wij, als veiligheidsregio en werkgever, blijven verantwoordelijk voor de afhandeling van jouw dienstongeval en het vergoeden van schade. Het Expertisebureau Risicobeheer ondersteunt de veiligheidsregio’s bij de afhandeling. Het is goed om te beseffen dat de collega’s van het Expertisebureau namens de veiligheidsregio’s werken en niet voor een verzekeraar. Dit is een belangrijk verschil met de vorige situatie. 

Wil je toch graag contact met Expertisebureau Risicobeheer? Kijk dan op de website.

Activiteiten van personeelsverenigingen zijn uitgesloten in de Landelijke Regeling. Reden hiervoor is dat de werkgever in principe geen zeggenschap heeft over de activiteiten van de personeelsverenigingen; ook komen de verzekerden niet overeen (denk ook aan oud-leden bijvoorbeeld). Dit was overigens in de vorige ongevallenverzekering ook het geval (een teambuildingsactiviteit valt er dan weer wel onder). Personeelsverenigingen zijn verzekerden op de Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven (AVB).  Als letsel ontstaat tijdens een PV-activiteit, en de PV is aansprakelijk, wordt de letselschade vergoed op de AVB.

Veiligheidsregio Fryslân heeft voor een ongeval tijdens activiteiten van personeelsverenigingen zelf een ongevallenverzekering afgesloten. 

Met ‘tenzij’ wordt bedoeld dat als er sprake is van grove nalatigheid of schuld er mogelijk geen sprake is van een dienstongeval. Het maken van fouten of het maken van een verkeerde inschatting valt daar niet onder. Het gaat dus echt om een uitzondering.

Eenmalige uitkering bedraagt €150.000 en bij predispositie eenmalig €30.000.

De Landelijke Regeling gaat alleen over fysiek letsel.  Op dit moment heeft VRF al het beleidsuitgangspunt dat PTSS per individuele casus, op grond van Goed Werkgeverschap, in samenspraak met je leidinggevende en P&O, wordt besproken.

28 maart a.s. wordt de communicatie richting de medewerkers opgestart. Hierbij wordt dan inhoudelijk het aanbod van Loyalis ook toegelicht De AOV van ASR betreft het regulier aangeboden traject met insluiting van brandweerwerkzaamheden en een korting van 5%. Een onafhankelijk adviseur kan de zelfstandige hierover al informeren.

In het geval een zelfstandige al een AOV heeft, kan deze ongewijzigd voortgezet worden. Hiervoor is, indien het goed geadviseerd is, al een passende oplossing voor de zelfstandige gevonden.